Karbon kredileri, küresel iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir araç haline gelmiştir. Bu sistem, karbon salınımlarını azaltma çabalarını teşvik etmek ve çevresel sürdürülebilirliği desteklemek amacıyla geliştirilmiştir. Karbon kredi süreci, sera gazı emisyonlarını kontrol altına almak ve azaltmak için piyasa temelli bir mekanizma sunar. İyinin ödüllendirildiği kötünün cezalandırıldığı olarak basit bir şekilde ifade edilen bu sistemin nasıl işlediğini bu haftaki köşe yazımızda değerlendireceğiz.

Karbon kredisi, bir ton karbondioksit eşdeğeri (CO₂e) sera gazı emisyonunu atmosferden uzaklaştıran veya azaltan birim olarak tanımlanır. Bu krediler, hükümetler, şirketler veya bireyler tarafından satın alınarak kullanılabilir. Süreç, genellikle emisyon azaltma projeleriyle başlar. Bu projeler, ormanların korunması, yenilenebilir enerji tesislerinin kurulması, enerji verimliliğinin artırılması veya metan gazının yakalanması gibi çeşitli yöntemlerle gerçekleştirilir. Her proje, belirli bir miktarda emisyon azaltımı sağladığında, bağımsız bir üçüncü taraf tarafından doğrulanır ve sertifikalandırılır. Bu doğrulama süreci, emisyon azaltımlarının gerçek, ölçülebilir ve kalıcı olduğunu garanti altına alır.

Gönüllü ve zorunlu karbon piyasası

Projelerin doğrulanmasının ardından, emisyon azaltımları karşılığında karbon kredileri oluşturulur. Bu krediler, gönüllü karbon piyasasında veya zorunlu karbon piyasasında (emisyon ticaret sistemleri) alınıp satılabilir. Gönüllü karbon piyasası, şirketlerin ve bireylerin karbon ayak izlerini dengelemek amacıyla krediler satın alabileceği bir platform sunar. Zorunlu karbon piyasası ise, belirli sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin emisyon sınırlarına uymalarını zorunlu kılar ve emisyon izinlerini (karbon kredilerini) satın alarak bu sınırları aşma hakkı tanır. Karbon kredileri satın alan şirketler, kendi emisyonlarını dengeleyerek sürdürülebilirlik hedeflerine katkıda bulunur ve çevresel sorumluluklarını yerine getirir. Bu sektörde yaygın olanlardan bazıları ise şunlardır;

1. Demir - Çelik

2. Alüminyum

3. Çimento

4. Gübre

5. Elektrik

Karbon kredi sistemi, küresel ölçekte sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik önemli bir teşvik mekanizması sağlar. Bu süreç, hem çevresel hem de ekonomik faydalar sunar. Emisyon azaltma projeleri, yerel topluluklara ekonomik kalkınma fırsatları sunarken, çevresel sürdürülebilirliğe de katkıda bulunur. Ayrıca karbon kredileri, şirketlerin iklim değişikliği ile mücadelesinde aktif bir rol üstlenmelerine ve kurumsal sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olur. Uzun vadede karbon kredileri ve emisyon ticaret sistemleri, küresel ısınmayı sınırlamak ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini azaltmak için kritik öneme sahiptir.