Soğuk suyla duş aldırmayın

Çocukların ateşlenmesi anne ve babaları en çok endişelendiren konuların başında geliyor. Doktora ne zaman gidileceği ve ateşi düşürmek konusunda telaşa kapılan ebeveynler bazen çocukların sağlığını tehlikeye sokacak yanlışlar yapabiliyor. Memorial Hizmet Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Pınar Atla, çocuklarda ateş ve yapılması gerekenler konusunda bilgi verdi. 

Hastalık değil belirti
Çevre sıcaklığında değişimlere rağmen vücut ısısı beyinde bulunan ısı ayarlayıcı merkez tarafından düzenlenmektedir. Enfeksiyon veya farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan pirojenler beyinde bulunan hipotalamusa etki ederek ateşe neden olmaktadır. Pirojenler ateşin ortaya çıkmasına sebep olurken bir yandan da ateşe yol açan nedene karşı vücut bağışıklık sisteminin uyarılmasını sağlamaktadır. Vücudun bağışıklık yanıtının bir parçası olan yüksek ateş, bir hastalık değil bir belirtidir. Ateşli bir çocuğun tedavisi sırasında önemli olan altta yatan nedene yönelik özgül tedavinin doğru zamanda başlanmasıdır Ateşi düşürmek için doktor tavsiyesi olmadan antibiyotik kullanmak ise ailelerin en sık düştüğü hataların başında gelmektedir.

Ağızdan ölçüm yapmayın
Çocuğun vücudunun sıcak olması her zaman ateşi olduğu anlamına gelmemektedir. Erişkinlere göre vücut ısısı daha yüksek olan çocuklarda, yaş, aktivite, çevre ısısı ve giysilerine bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Bu bakımdan çocuğun ateşinin doğru ölçülmesi önemlidir. Çocuklarda ateş koltukaltından, makattan ve kulaktan ölçülebilir ağızdan ölçüm önerilmemektedir. Koltukaltından 37,4 ve üzeri, makattan 38 ve üzeri, kulaktan ise 37,6 ve üzeri olan değerler yüksek ateş olarak kabul edilmektedir.

Genel duruma bakın
Ateşin yükselmesiyle birlikte vücudun enerji tüketimi de artmaktadır. Solunum sistemi daha hızlı çalışır, kol ve bacaklardaki damarları büzülerek bu bölgelere giden kan akımı azalırken beyin, kalp gibi hayati organlara daha fazla kan gönderilmektedir. Vücut alacalı, mermerimsi bir görüntü alır, kol ve bacaklarda soğukluk olmasına rağmen gövdede sıcaklığın yüksek olduğu görülmektedir. Ateşli bir çocuğu değerlendirirken ateşin yüksekliğinden çok çocuğun genel durumu önemlidir. Ateşin ne kadar yüksek olduğu her zaman hastalığın ciddiyeti ile orantılı değildir. Çocuklarda ateşin en sık nedenlerinden olan basit viral enfeksiyonlar, 39-40 dereceye varan yüksek ateşe neden olabilirken ciddi bazı hastalıklarda çok yüksek ateş görülmeyebilmektedir.

0-3 ay arası bebeklerde normalin üzerindeki her ateş için beklemeden doktora başvurulmalıdır. Daha büyük çocuklar için çocuğun genel durumu cilt rengi solunumunun düzenli, bilincinin aktif olup olmadığı beslenebilmesi gibi durumlar yol göstericidir.