Caminin dış cephesi ile minaresinde kullanılan taşa ilişkin Edirne Vakıflar Bölge Müdürü Ahmet Saraç, "Caminin beden duvarlarında kullanılan yeşil taş, minaremizde kullanılan sarı taş camimizle özdeşleşen bir özelliktir. Restorasyon çalışmalarına başladığımızda bu taşlara ait herhangi bir ocak, Keşan'da bulunmuyordu. Uzun araştırmalardan bu taş ocaklarının yerlerini tespit ettik. Tamamen kendi imkanlarımızla taşları ocaklardan çıkardık. Şantiyede kurmuş olduğumuz atölyelerde ebatlayıp, onarımlarımızı tamamladık" dedi.
Osmanlı sadrazamlarından Hersekzade Ahmet Paşa tarafından 16'ncı yüzyılda inşa ettirilen ve Evliya Çelebi'nin "Seyahatname" adlı eserinde aydınlık ve güzel bir yapı olduğunu yazdığı kare planlı cami, 5 asır boyunca çeşitli restorasyonlar gördü. Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından 2022 yılı Ocak ayında camide kapsamlı bir restorasyon çalışması başlatıldı. İç ve dış mekanda eş zamanlı yürütülen çalışmalarda, caminin dış cephesi ve minaresinin orijinaline uygun, bölgeye özgü "Keşan taşı" kullanıldı. Taşlar, Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nün yaklaşık 3 süren çalışmasıyla Keşan'da kullanılmayan alanlarda tespit edildi. İhalenin ardından buradan çıkarılan özel "Keşan taşı', cami bahçesinde kurulan atölyede işlendi. Caminin minaresinde sarı, dış cephesinde de yeşil tonlardaki "Keşan taşı" kullanıldı. Minare, iç ve dış cephe çalışmalarının büyük ölçüde tamamlandığı camide ekiplerin kalem işi çalışmaları ise sürüyor. Ekipler tarafından aslına uygun şekilde restore edilen caminin yıl içinde yeniden ibadete açılması planlanıyor.
'STATİK MODELLEME ÇALIŞMALARI YAPILDI'
Edirne Vakıflar Bölge Müdürü Ahmet Saraç, Osmanlı İmparatorluğu'na 92 yıl başkentlik yapan Edirne'nin vakıf eserleri açısından önemli bir şehir olduğunu söyledi. Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından eserlerin bakım, onarım ve ihyası konusunda aralıksız çalışmaların devam ettiğini belirten Saraç, "Sorumluluk alanımızdaki illerden şu an başta Selimiye Camisi olmak üzere Uzunköprü Muradiye Camisi ile Keşan Hersekzade Ahmet Paşa Camisi'nde de restorasyon çalışmalarımız devam etmektedir. 16'ncı yüzyılda Hersekzade Ahmet Paşa tarafından yapılan camimizde 2022 yılı Ocak ayında restorasyon çalışmaları başladı. Öncelikle iç beden duvarlarındaki çimentolu imalatlar yapıdan uzaklaştırıldı ve kurşun kaplamalar açıldı. Tahribatsız yöntem dediğimiz jeoradar ile caminin beden duvarları ve temellerimiz incelendi. Yaptığımız raspalar sonucundaki gözlemlerimizde ve yapılan jeoradarlarda da yapının statik sorunları olduğunu tespit ettik. Bu doğrultuda statik modelleme çalışmaları yapıldı. Caminin beden duvarlarında ve kubbelerinde gerekli güçlendirme çalışmalarını yaptık. Bu statik modelleme çalışmaları kapsamında da minaremizin kaide kısmına kadar sökülüp, yapılması gerektiğine karar verdik" diye konuştu.
'TAŞ, CAMİMİZLE ÖZDELEŞEN BİR ÖZELLİK'
Camilerde kullanılan yöresel taşların restorasyonda tercih edildiğini söyleyen Saraç, "Keşan Hersekzade Ahmet Paşa Camisi dediğimiz zaman camide kullanılan yöresel taşlar aklımıza gelir. Caminin beden duvarlarında kullanılan yeşil taş, minaremizde kullanılan sarı taş camimizle özdeşleşen bir özelliktir. Restorasyon çalışmalarına başladığımızda bu taşlara ait herhangi bir ocak Keşan'da bulunmuyordu. Tabii restorasyonlarda önemli hususlardan biri de geleneksel malzemenin, geleneksel dokunun korunması. Uzun araştırmalardan bu taş ocaklarının yerlerini tespit ettik. Tamamen kendi imkanlarımızla taşları ocaklardan çıkardık. Şantiyede kurmuş olduğumuz atölyelerde ebatlayıp, onarımlarımızı tamamladık. Hem camimizin dış cephe onarımlarını hem de minarelerimizi, aslına uygun olan Keşan'daki kum taşı ocaklarından temin ettiğimiz taşlarla tamamladık. Taşlar tamamen Keşan'daki ocaklardan alındı ve restorasyonu bu şekilde yapıldı. Şu an camimizin güçlendirme imalatları bitti, kubbe kurşunlarını kapattık, sıva imalatlarımız tamamlandı, kalem işi imalatlarımız ise devam ediyor. Minaremizin de söküm ve yapımını tamamladık. Şu an camide çevre düzenleme çalışmaları, hazire düzenlemesi, lavabo ve abdest alma yerlerinin çalışmaları devam ediyor. İnşallah restorasyonu yıl içerisinde bitirip camimizi ibadete açacağız" diye konuştu.