İPA raporu ortaya koydu: 'Her 3 emekliden biri resmi olarak çalışmaya devam ediyor'

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İstanbul Planlama Ajansı, İstanbul’da yaşayan emeklilerin yaşam koşullarını ve emekli hanelerine yer veren ‘İstanbul’da Emekli Olmak’ araştırmasını paylaştı.

Yayınlanan araştırmaya göre İstanbul’da yaşlılık veya emeklilik aylığına hak kazanmış vatandaşların %28,4’ünün resmi olarak çalışmaya devam ediyor. Öte yandan 2010 yılında en düşük emekli aylığıyla 11,4 gram altın veya 453 dolar alınabilirken günümüzde bu durumun 4,4 gram altın veya 319 dolara gerilediği belirtildi.

İstanbul’da emekli maaşıyla geçinen beş haneden birinin kiracı olduğu tespit edilirken İstanbul’da kiracı olan iki kişilik emekli hanesinin ortalama yaşam maliyeti Nisan ayında 24.991 TL olarak ölçüldü.

Yüzde 28'i çalışmaya devam ediyor

Söz konusu araştırmadan öne çıkan bulgular şöyle:

İstanbul’da aktif çalışan bir birey olmayan ve sadece emekli aylığı ile geçinen 811.040 hanenin olduğu ölçüldü. Sadece emekli aylığı ile geçinen hane oranı ise tüm haneler içerisinde %16,8 olarak hesaplandı. Her 10 haneden 1’inin ise en düşük emekli aylığı ile geçinen emekli haneler olduğu görüldü.

İstanbul’da emeklilerin de dahil olduğu yaşlılık aylığı alanların 2 milyon 420 bin kişi olduğu belirtilirken toplamda her beş kişiden birinin aktif olarak çalışmadığı, pasif gelire sahip sigortalı oldukları görüldü.

İstanbul’da yaşlılık veya emeklilik aylığına hak kazanmış vatandaşların %28,4’ünün resmi olarak çalışmaya devam ettiği görüldü.

En düşük emekli maaşı asgari ücretin neredeyse yarısı seviyesinde

İstanbul Planlama Ajansı’nın SGK verileri üzerinden hesaplamalarına göre İstanbul’da 2023 yılında 507 bin 574 kişi EYT Kanunundan faydalandı. Bunların %52,2’si ise resmi olarak çalışmaya devam etti. Türkiye’de EYT Kanunundan faydalanan emeklilerin resmi olarak çalışmaya devam etme oranının ise %47,9’da kaldığı görüldü.

2010 yılında asgari ücretten daha fazla olan en düşük emekli aylığının, geçtiğimiz 15 sene içerisinde bir asgari ücretin neredeyse yarısına denk geldiği görüldü. 2010 yılında 680,3 TL olan en düşük emekli aylığı 2024 yılında 10.000 TL olurken asgari ücret 587,85 TL’den 17.002 TL’ye yükseldi.

2010 yılında en düşük emekli aylığıyla 11,4 gram altın veya 453 dolar alınabilirken günümüzde bu durum 4,4 gram altın veya 319 dolara geriledi. Son 15 yıldaki dolar enflasyonu da hesaba katılırsa emekli maaşının satın alım gücünün dolara oranla çok daha fazla düştüğü görülecektir.

İstanbul’da Emekli Maaşıyla Geçinen Beş Haneden Biri Kiracı

İstanbul’da 100 m2‘lik ortalama bir konut fiyatı 2010 yılında 224 emekli maaşına denk gelirken 2022 yılında 672 emekli maaşına yükselmiştir. Geçtiğimiz iki yılda konut fiyatlarının yükseliş hızındaki azalma sebebiyle günümüzde 100 m2’lik bir konut fiyatı 460 adet en düşük emekli maaşına denk gelmektedir.

Emekli olduğunu ve hanede çalışan olmadığını söyleyen emekli hanelerin mülkiyet durumuna bakıldığında bu hanelerin %18,3’ünün kiracı olduğu görüldü. İstanbul’da sadece emekli maaşıyla geçinen toplam kiracı hane sayısı ise 148.420 olarak hesaplandı.

İstanbul’da kiracı olan iki kişilik emekli hanesinin ortalama yaşam maliyeti Nisan ayında 24.991 TL olarak hesaplandı.

Kredi kartı kullanan İstanbullu emeklilerin kredi kartı borçlarını tamamen ödemeye, İstanbul ortalamasına göre daha fazla dikkat ettiği görüldü. Bu oran İstanbul ortalamasında %47 iken emekliler içerisinde ise %59,5 oldu. İstanbullu emeklilerin %5,8’inin ise kredi kartı borcunu hiç ödeyemediği anlaşıldı.